Dagleg næring og vellíðan
Hvernig góð næring styður við ónæmiskerfið
Susan Bowerman, M.S., R.D., CSSD, CSOWM, FAND – Sr. Yfirmaður næringarfræðslu og þjálfunar á heimsvísu 19. október 2023
Ónæmiskerfið okkar er algjörlega stórkostlegt. Það er ótrúlega flókið kerfi sem vinnur hljóðlátlega og sleitulaust við að vernda okkur og verja. Við einblínum oft meira á ónæmi á haustin og á veturna, þar sem kaldara veðurfar og veikindi haldast oft í hendur. Það er vegna þess að við eyðum meiri tíma innandyra og erum nálægt fleira fólki með minni loftræstingu, sem útvistar okkur fyrir bakteríum sem geta gert okkur veik.
Það þýðir hins vegar ekki að ónæmiskerfið sé ekki í viðbragðsstöðu allan annan tíma ársins! Það vinnur allan sólarhringinn að því að vernda okkur gegn veikindum og sýkingum með því að leita að vírusum, bakteríum og sníkjudýrum og eyða þeim. Áhrifaríkt ónæmiskerfi sem virkar rétt veltur á næringarríku mataræði og heilbrigðum lífsstíl. Gefðu því bestu mögulegu næringuna, svo það geti haldið áfram að virka sem skyldi og halda veikindum og sýkingum frá líkama þínum..
Fáðu nóg prótein
Ónæmiskerfið þitt rekur „sérsveit“ sem samanstendur af hvítum blóðkornum. Þessi blóðkorn framleiða sérstök prótein sem kallast mótefni, en þau leita að og eyða óvelkomnum vírusum og bakteríum. Mótefni eru prótein. Til að líkaminn geti framleitt mótefni þarf mataræðið þitt að innihalda nægilegt magn próteins.
Prótein eins og fiskur, alifuglakjöt og magurt kjöt veita líkama þínum nægilegt byggingarefni til að framleiða þessi sérstöku prótein. Önnur prótein sem þú getur prófað eru matvæli úr soja og fitusnauðar mjólkurvörur.
Borðaðu ávexti og grænmeti
Ávextir og grænmeti eru frábær uppspretta vítamína, eins og A-vítamíns og C-vítamíns, sem leggja sitt af mörkum til að ónæmiskerfið virki sem skyldi. C-vítamín hjálpar við að minnka þreytu, en A-vítamín styður einnig viðhald húðarinnar og slímhúðar.
Plöntunæringarefni sem finnast í ávöxtum og grænmeti eru andoxunarefni, sem vernda frumur fyrir oxunarálagi og geta styrkt varnir líkamans gegn veikindum.
Hugsaðu vel um meltingarkerfið
Það er mikilvægt að hugsa vel um meltingarkerfið og halda því í góðu lagi. Meltingarvegurinn þinn geymir milljarða baktería sem gegna ýmsum hlutverkum til að efla heilsuna.1 Sumar bakteríutegundir hjálpa við meltingu á trefjum úr fæðunni, aðrar eyða meltingargasi og enn aðrar framleiða vítamín eins og K-vítamín og B12-vítamín.2 Þegar kerfið þitt inniheldur þessar „góðu“ bakteríur hjálpa þær líkamanum einnig að losa sig við hugsanlega skaðlegar bakteríur sem gætu komist inn í meltingarveginn. Aðrar uppsprettur af góðum bakteríum eru sýrðar mjólkurvörur eins og jógúrt og skyr.3
Gott og fjölbreytt mataræði
Sumt fólk þjáist af heilsufarsvandamálum sem geta haft áhrif á ónæmiskerfi þess. Í þannig tilfellum hjálpar mataræði eitt og sér ekki til að bæta skerta starfsemi ónæmiskerfisins. En hjá heilbrigðu fólki getur gott og fjölbreytt mataræði sem er sérsniðið að þínum þörfum hjálpað líkamanum að halda sér í góðu ásigkomulagi. Þegar þú prófar eitthvað nýtt skaltu muna að tala við lækninn þinn um hvaða magn henti þér best.
1Sender R. et al., PLoS Biol. 2016 Aug; 14(8): e1002533
2Hill MJ, Eur J Cancer Prev. 1997 Mar;6 and Rios-Covian D., et al., Front Microbiol. 2020;11:973.
3Groschwitz K.R. and Hogan S.P., J Allergy Clin Immunol. 2009 Jul; 124(1): 3–22.