Achter de wetenschap
Luteïne en zeaxanthine: Wat zijn ze en waarom heb je ze nodig?
Herbalife 28 september 2024
Deze website en de inhoud ervan is uitsluitend ontwikkeld en beschikbaar gemaakt voor het verstrekken van educatieve informatie en mag niet worden behandeld of worden gezien als marketingmateriaal. De verklaringen op de website zijn door geen enkele regelgevende instantie geëvalueerd. De informatie over de voordelen is specifiek gekoppeld aan gepubliceerd wetenschappelijk bewijs en onderzoek. De inhoud van deze website mag niet worden gehyperlinkt, gekopieerd, gereproduceerd of anderszins worden verspreid, geheel of gedeeltelijk. Er mag geen actie worden ondernomen op basis van de inhoud.
Wat zijn luteïne en zeaxanthine?
Luteïne en zeaxanthine zijn natuurlijke pigmenten die planten hun gele tot roodachtige kleuren geven. Je vindt ze in verschillende voedingsmiddelen zoals goudsbloembloemen, spinazie, raapstelen, boerenkool, zalm en eidooiers[1]. Deze pigmenten, bekend als carotenoïden (xanthofylen), zijn essentieel voor onze gezondheid, maar moeten via onze voeding worden verkregen, omdat ons lichaam ze niet kan aanmaken[2].
Waarom zijn ze belangrijk?
Blauw licht is overal in ons dagelijks leven. De zon is een natuurlijke bron van blauw licht, terwijl traditionele lampen - fluorescentielampen en LED-lampen, evenals onze mobiele telefoons en computerschermen - kunstmatige bronnen zijn.
Luteïne en zeaxanthine werken samen om de optische dichtheid van maculapigment in het netvlies (MPOD) te verhogen, wat helpt om de ogen te beschermen tegen deze mogelijk schadelijke blauwe lichtbronnen[3-5]. Ze helpen de gezondheid van de ogen te behouden naarmate je ouder wordt en bieden voedingsondersteuning voor de ogen.
Groene groenten zijn een bron van zowel luteïne als zeaxanthine. Veel mensen consumeren echter niet voldoende hoeveelheden van deze groenten, wat leidt tot een lage inname van luteïne en zeaxanthine, meestal ongeveer 1-2 mg per dag[6, 7]. Hoewel er in de Europese Unie geen aanbevolen dagelijkse inname is, suggereren onderzoeken dat hogere niveaus van luteïne en zeaxanthine de gezondheid van ogen en hersenen ten goede komen. Door dagelijks 10 mg luteïne en 2 mg zeaxanthine aan te vullen, kun je deze gunstige niveaus bereiken[1, 8].
Voordelen voor de gezondheid van de ogen
Luteïne en zeaxanthine zijn geconcentreerd in de macula, het deel van het netvlies dat verantwoordelijk is voor het centrale, gedetailleerde zicht. Ze komen ook voor in de visuele cortex van de hersenen[9]. Klinische onderzoeken hebben aangetoond dat een dagelijkse inname van 10 mg luteïne en 2 mg zeaxanthine verschillende voordelen kan bieden:
- Verhoogde optische dichtheid van maculapigment (MPOD): Werkt als een natuurlijke zonnebrandcrème en filter voor blauw licht voor de ogen[3-5, 8, 10-12],
- Bescherming tegen oxidatieve stress: Helpt cellen te beschermen tegen oxidatieve schade[13-18],
- Ondersteuning voor ouder wordende ogen: Helpt de gezondheid van de ogen te behouden naarmate we ouder worden[19-22],
- Verbeterde visuele prestaties: Verbetert je vermogen om sneller te herstellen van fel licht, contrasten te zien en visuele informatie sneller te verwerken[8, 12, 23-25].
Voordelen voor de gezondheid van de hersenen
Luteïne en zeaxanthine ondersteunen ook de cognitieve functies. Klinische onderzoeken hebben verbeteringen aangetoond in het visuele en ruimtelijk geheugen, evenals in cognitieve vaardigheden[11, 26] zoals:
- Visueel geheugen: Dit is de mogelijkheid om visuele details en afbeeldingen te onthouden en op te roepen. Verbeterd visueel geheugen helpt je dingen te onthouden die je hebt gezien, zoals het herkennen van gezichten of het oproepen van scènes uit een film.
- Ruimtelijk geheugen: Dit verwijst naar je vermogen om de locaties van objecten te onthouden of door ruimtes te navigeren. Verbeterd ruimtelijk geheugen helpt bij taken zoals je weg vinden op een nieuwe plek of onthouden waar je je sleutels hebt neergelegd.
- Complexe aandacht: Dit is de mogelijkheid om je te concentreren op meerdere taken of stukjes informatie tegelijk en deze te beheren, zelfs als er sprake is van afleiding.
- Cognitieve flexibiliteit: Dit verwijst naar het vermogen om tussen verschillende concepten te schakelen of je denken aan te passen wanneer je geconfronteerd wordt met nieuwe informatie of veranderende omstandigheden.
Met een dagelijkse inname van 10 mg luteïne en 2 mg zeaxanthine kunnen deze voordelen helpen om je vermogen te verbeteren om visuele details te onthouden, door ruimtes te navigeren, meerdere taken uit te voeren en jouw manier van denken aan te passen[11, 26].
Hoe je deze voordelen kunt behalen
Om de gezondheid van ogen en hersenen te ondersteunen, wordt een dagelijkse aanvulling van 10 mg luteïne en 2 mg zeaxanthine aanbevolen, waarvan de voordelen doorgaans na een jaar worden waargenomen. Dit is vooral handig als jouw inname via de voeding laag is[7].
Samenvatting
Luteïne en zeaxanthine zijn essentiële voedingsstoffen voor de gezondheid van ogen en hersenen die ons lichaam niet kan aanmaken. Door ze in je dieet op te nemen of supplementen te nemen, kun je jouw zicht en cognitieve functies helpen beschermen, vooral als je ouder wordt.
Door voldoende hoeveelheden van deze voedingsstoffen op peil te houden, kun je jouw algehele visuele en hersenwelzijn op lange termijn ondersteunen.
Referenties
- Abdel-Aal el, S.M., et al., Dietary sources of lutein and zeaxanthin carotenoids and their role in eye health. Nutrients, 2013. 5(4): p. 1169-85.
- Mares-Perlman, J.A., et al., The body of evidence to support a protective role for lutein and zeaxanthin in delaying chronic disease. Overview. The Journal of Nutrition, 2002. 132(3): p. 518S-524S.
- Kijlstra, A., et al., Lutein: more than just a filter for blue light. Prog Retin Eye Res, 2012. 31(4): p. 303-15.
- Junghans, A., H. Sies, and W. Stahl, Macular pigments lutein and zeaxanthin as blue light filters studied in liposomes. Arch Biochem Biophys, 2001. 391(2): p. 160-4.
- Barker, F.M., 2nd, et al., Nutritional manipulation of primate retinas, V: effects of lutein, zeaxanthin, and n-3 fatty acids on retinal sensitivity to blue-light-induced damage. Invest Ophthalmol Vis Sci, 2011. 52(7): p. 3934-42.
- Cena, H., C. Roggi, and G. Turconi, Development and validation of a brief food frequency questionnaire for dietary lutein and zeaxanthin intake assessment in Italian women. Eur J Nutr, 2008. 47(1): p. 1-9.
- Johnson, E.J., et al., Intake of lutein and zeaxanthin differ with age, sex, and ethnicity. J Am Diet Assoc, 2010. 110(9): p. 1357-62.
- Hammond, B.R., et al., A double-blind, placebo-controlled study on the effects of lutein and zeaxanthin on photostress recovery, glare disability, and chromatic contrast. Invest Ophthalmol Vis Sci, 2014. 55(12): p. 8583-9.
- Craft, N.E., et al., Carotenoid, tocopherol, and retinol concentrations in elderly human brain. J Nutr Health Aging, 2004. 8(3): p. 156-62.
- Wilson, L.M., et al., The Effect of Lutein/Zeaxanthin Intake on Human Macular Pigment Optical Density: A Systematic Review and Meta-Analysis. Adv Nutr, 2021. 12(6): p. 2244-2254.
- Renzi-Hammond, L.M., et al., Effects of a Lutein and Zeaxanthin Intervention on Cognitive Function: A Randomized, Double-Masked, Placebo-Controlled Trial of Younger Healthy Adults. Nutrients, 2017. 9(11).
- Stringham, J.M. and B.R. Hammond, Macular pigment and visual performance under glare conditions. Optom Vis Sci, 2008. 85(2): p. 82-8.
- Khachik, F., P.S. Bernstein, and D.L. Garland, Identification of lutein and zeaxanthin oxidation products in human and monkey retinas. Invest Ophthalmol Vis Sci, 1997. 38(9): p. 1802-11.
- Krinsky, N.I. and E.J. Johnson, Carotenoid actions and their relation to health and disease. Mol Aspects Med, 2005. 26(6): p. 459-516.
- Perrone, S., et al., Effects of lutein on oxidative stress in the term newborn: a pilot study. Neonatology, 2010. 97(1): p. 36-40.
- Granado, F., B. Olmedilla, and I. Blanco, Nutritional and clinical relevance of lutein in human health. The British journal of nutrition, 2003. 90(3): p. 487-502.
- Haegele, A.D., et al., Plasma xanthophyll carotenoids correlate inversely with indices of oxidative DNA damage and lipid peroxidation. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2000. 9(4): p. 421-5.
- Health Canada, Marigold Extract and Isolates (Lutein and Zeaxanthin). 2022.
- Nolan, J.M., et al., Risk factors for age-related maculopathy are associated with a relative lack of macular pigment. Experimental eye research, 2007. 84(1): p. 61-74.
- Delcourt, C., et al., Plasma lutein and zeaxanthin and other carotenoids as modifiable risk factors for age-related maculopathy and cataract: the POLA Study. Investigative ophthalmology & visual science, 2006. 47(6): p. 2329-35.
- Manayi, A., et al., Lutein and cataract: from bench to bedside. Crit Rev Biotechnol, 2016. 36(5): p. 829-39.
- van Leeuwen, R., et al., Dietary intake of antioxidants and risk of age-related macular degeneration. JAMA, 2005. 294(24): p. 3101-3107.
- Machida, N., M. Kosehira, and N. Kitaichi, Clinical Effects of Dietary Supplementation of Lutein with High Bio-Accessibility on Macular Pigment Optical Density and Contrast Sensitivity: A Randomized Double-Blind Placebo-Controlled Parallel-Group Comparison Trial. Nutrients, 2020. 12(10).
- Nolan, J.M., et al., The impact of macular pigment augmentation on visual performance in normal subjects: COMPASS. Vision Res, 2011. 51(5): p. 459-69.
- Johnson, E.J., et al., The association between macular pigment optical density and visual function outcomes: a systematic review and meta-analysis. Eye (Lond), 2021. 35(6): p. 1620-1628.
- Hammond, B.R., Jr., et al., Effects of Lutein/Zeaxanthin Supplementation on the Cognitive Function of Community Dwelling Older Adults: A Randomized, Double-Masked, Placebo-Controlled Trial. Front Aging Neurosci, 2017. 9: p. 254.